جدول محتوا
اگر به دنبال سوال سرور لینوکس چیست؟ هستید باید خلاصه بگوییم که لینوکس یک سیستم عامل متن باز یا Open Source است که توسط یک جامعه جهانی از توسعه دهندگان پشتیبانی می‌شود. مغایر با ایده عمومی که سرورها فقط برای میزبانی وب‌سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها استفاده می‌شوند، بسیاری از افراد از سرور هایی مانند سرور HP DL380 GEN 11 ، سرور HP DL380 GEN 10 و … برای فعالیت‌هایی مانند استریمینگ سرور، تجارت آنلاین، فعالیت در بورس و معاملات با ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. لینوکس نیز به عنوان یکی از پرکاربردترین سیستم‌عامل‌ها در جهان شناخته می‌شود. در ادامه به تفصیل در مورد این نوع از سرورها توضیح داده می‌شود.
سرور لینوکس چیست؟
در یک تعریف ساده در سرور لینوکس چیست باید گفت که یک سرور است که یکی از توزیع‌های سیستم‌عامل لینوکس بر روی آن نصب شده است. سیستم‌عامل لینوکس به عنوان یک نسخه شبه یونیکس شناخته می‌شود و نخستین نسخه آن توسط لینوس توروالدز در سپتامبر ۱۹۹۱ منتشر شد.
سرور لینوکس به عنوان یک نوع کارآمد و قدرتمند از سیستم عامل متن باز لینوکس (OS)محسوب می‌شود. جالب است بدانید که سیستم‌عامل محبوب Android نیز بر پایه‌ی هسته‌ی لینوکس تولید شده است. سرورهای لینوکس از طیف گسترده‌ای از نرم‌افزارهای کاربردی برای ارائه خدمات شبکه‌ای پشتیبانی و استفاده می‌کنند که در قالب پشته LAMP در اختیار شرکت‌ها قرار دارند. از جمله این نرم افزارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آپاچی (Apache)یا Nginx برای ارائه خدمات وب
- Postfix برای ارسال و دریافت ایمیل
- Samba برای ارائه سرویس فایل
- MySQL برای پایگاه داده‌ها
هر نسخه از سیستم‌عامل لینوکس منابع سخت‌افزاری دستگاه را مدیریت کرده و اجرای برنامه‌ها را کنترل می‌کند. همچنین در برخی از توزیع‌های لینوکس، یک رابط کاربری ( (UIنیز در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.
مقایسه سرور لینوکس و سرور ویندوز
وقتی به دنبال انتخاب یک سیستم‌عامل مناسب برای مدیریت سرور مجازی هستید حتماً باید نکاتی همچون سرعت و پایداری آن را به دقت بررسی کنید. لازم به ذکر است که سرور مجازی با منابع اختصاصی نیز باید دارای سرعت و پایداری مناسبی باشد. بررسی تفاوت‌های سرور مجازی لینوکس و ویندوز از جنبه‌های مختلف می‌تواند مفید باشد.
- عملکرد
- امنیت
- سازگاری
- پشتیبانی فنی
- هزینه
مقایسه سرور لینوکس و ویندوز در عملکرد
منابع مورد نیاز برای سرور مجازی لینوکس نسبت به دیگر سیستم‌عامل‌ها کمتر هستند. در شرایطی که بار سرور افزایش می‌یابد نگرانی از نیاز به ری بوت یا راه‌اندازی مجدد سیستم برای کاربر وجود ندارد. لینوکس با پشتیبانی از پروتکل SSH به برقراری ارتباط امن بین کاربر و سرور کمک می‌کند. همچنین سرور مجازی لینوکس از توزیع‌های گوناگونی برخوردار است که برخی از آن‌ها رایگان و برخی دیگر پولی هستند. توزیع‌های مهم این سرور عبارت‌اند از:
- آلما لینوکس (Alma Linux)
- راکی لینوکس Rocky Linux))
- اوبونتو سرور Ubuntu Server))
- دبیان Debian))
- فدورا سرور Fedora Server))
توان پردازش فراوان سرور مجازی لینوکس سرعت لازم برای بارگذاری صفحات مختلف وب‌سایت را فراهم می‌کند. یک نکته مهم دیگر این است که سرور مجازی لینوکس از آپ تایم بسیار زیادی بهره می‌برد و به عنوان یکی از پایدارترین سیستم‌عامل‌ها شناخته می‌شود.
در بررسی تفاوت‌ها بین سرور مجازی لینوکس و ویندوز این است که یکی از مشکلات اساسی که سرور مجازی ویندوز برای کاربران ایجاد می‌کند، مربوط به به‌روزرسانی است. بعد از هر به‌روزرسانی درایوها یا نرم‌افزارها، ویندوز باید دوباره راه‌اندازی شود. نکته مهم دیگر این است که ویندوز از رابط کاربری گرافیکی (GUI) استفاده می‌کند. به‌طورکلی عملکرد ویندوز در پایداری نسبت به لینوکس کمتر است.
تفاوت سرور لینوکس با ویندوز در امنیت
سرور لینوکس به عنوان یک سرور بسیار ایمن شناخته می‌شود. در این نوع سرور مجازی تنها مدیران اجازه دسترسی به سرور و اعمال تغییرات را دارند. ویژگی متن باز بودن سرور مجازی لینوکس نیز یکی از عوامل مؤثر بر امنیت قوی آن است. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا باگ‌ها و ضعف‌ها را شناسایی کرده و اقدامات لازم برای رفع آن‌ها انجام دهند. زمانی که گزینه بک‌آپ‌گیری خودکار در لینوکس فعال شود، داده‌ها طبق زمان‌بندی مشخص شما در یک محل بسیار امن ذخیره می‌شوند و احتمال هک شدن آن‌ها به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد.
بخش مهمی از تفاوت‌ها بین سرور مجازی لینوکس و ویندوز به امنیت مرتبط است. وقتی به موضوع امنیت می‌پردازیم سرور مجازی ویندوز به دلیل ثبت بیشترین آمار حملات هکرها پشت سر سرور مجازی لینوکس قرار می‌گیرد که این مسئله به ضعف امنیتی ویندوز بازمی‌گردد. نکته مهم دیگر این است که ویندوز اطلاعات زیادی از کاربران جمع‌آوری می‌کند و خطر هک آن بیشتر از لینوکس است.
مقایسه سرور ویندوز و لینوکس در سازگاری
سرور لینوکس با نرم‌افزارهای منبع‌باز به خوبی سازگار است. اینکه لینوکس از ابزارها و تجهیزات متنوع برخوردار باشد، امکان انجام کارهای متنوع را برای شما فراهم می‌کند. به عبارت دیگر این سرور مناسب برای اجرای نرم‌افزارهای منبع‌باز زیر است و کاربردهای بسیار مناسبی دارد:
- PHP/Perl
- CGI
- SSH
- Python
- Java
- ROR (Ruby on Rails)
- Extensions FrontPage
سرور مجازی ویندوز نیز با برنامه‌های اختصاصی ویندوز سازگاری مطلوبی دارد و مناسب برنامه‌های زیر است:
- ASP Classic
- net
- MySQL
- C#
- VB Development
- MS Access
هنگام مقایسه تفاوت‌های سرور مجازی ویندوز و لینوکس نباید از سازگاری آن‌ها غافل شویم.
تفاوت سرور لینوکس و ویندوز در پشتیبانی فنی
سرور مجازی لینوکس به دلیل داشتن انجمن عمومی، از پشتیبانی مناسبی برخوردار است. در این انجمن عمومی کاربران می‌توانند مشکلات و سؤالات خود را مطرح کنند و در مدت کوتاهی به راه‌حل‌های مختلف برای رفع آن‌ها دست یابند.
نکته دیگر این است که باید یک شرکت حرفه‌ای را برای خرید سرور مجازی لینوکس انتخاب کنید تا از خدمات پشتیبانی آن شرکت نیز بهره‌مند شوید. پلان‌های پشتیبانی در لینوکس ممکن است هزینه‌ای داشته باشند، اما با توجه به استفاده از انجمن عمومی به‌عنوان رویکرد جدید پشتیبانی، پرداخت بهای پشتیبانی فنی برای آن‌ها چالشی ندارد.
ویندوز به عنوان محبوب‌ترین سیستم‌عامل جهان شناخته می‌شود و تیم IT شرکت مایکروسافت مسئولیت پشتیبانی فنی از سرور مجازی ویندوز را بر عهده دارد. باید ذکر شود که گاهی خدمات پشتیبانی فنی ویندوز نیز ممکن است هزینه‌هایی داشته باشد؛ اما هزینه‌های آن کمتر از هزینه‌های پشتیبانی سرور مجازی لینوکس است.
در سرور مجازی ویندوز به غیر از کارشناسان مایکروسافت کسی نمی‌تواند به هسته سیستم‌عامل دسترسی داشته باشد. از‌نظر کیفیت پشتیبانی فنی لینوکس و ویندوز به ترتیب جایگاه‌های اول و دوم را مال خود می‌کنند.
تفاوت سرور مجازی لینوکس و ویندوز در هزینه
اگر به دنبال سرور مجازی با هزینه مقرون به صرفه هستید بهتر است سرور مجازی لینوکس را انتخاب کنید. قیمت مناسب لینوکس ناشی از ماهیت منبع‌باز آن است. کاربران می‌توانند تغییرات موردنیاز خود را در بخش‌های مختلف آن ایجاد کنند و از نسخه سفارشی‌شده ویژه خود بهره‌مند شوند.
همچنین ارزان‌بودن هزینه نگهداری درایوهای لینوکس را نباید فراموش کرد. نکته مهم دیگر این است که شرکت‌های مختلف سرور مجازی لینوکس را با هزینه‌های متفاوتی ارائه می‌دهند. تفاوت هزینه‌ها به سیاست‌های شرکت، شهرت آن و خدمات ارائه شده مربوط می‌شود. این جزئیات باعث ایجاد تفاوت‌های زیادی در قیمت‌های سرور مجازی لینوکس و ویندوز شده است.
مزایای سرور لینوکس
سرور لینوکس ویژگی‌هایی دارد که آن را برای استفاده در سرویس‌دهی وب، میزبانی پایگاه داده، فایل سرور و بسیاری دیگر از کاربردها مناسب کرده است. ویژگی‌های سرور لینوکس:
پایداری: سرور لینوکس به دلیل طراحی مناسب و متن باز بودن پایداری بالایی دارد. این حرف به این معنا است که لینوکس سرور قابلیت کار مداوم و بدون خطا را دارد.
امنیت: یکی از ویژگی‌های مهم سرور لینوکس امنیت بالای آن است. به دلیل طراحی مناسب سیستم‌عامل و متن باز بودن سرور لینوکس امنیت بسیار بالایی دارد و در مقایسه با نمونه‌های مشابه توانایی ذاتی خوبی در مقابله با تهدیدات سایبری دارد. علاوه بر این مجهز به قابلیت‌های امنیتی از پیش ساخته شده‌ای مثل فایروال است که نقش مهمی در مقابله با حمله‌های سایبری دارد.
عملکرد بالا: سرورهای لینوکس قادر هستند از منابع سخت‌افزاری به شکل بهینه‌ای استفاده کنند. اگر سرور قدیمی داشته باشید امکان نصب لینوکس روی این سرورها یا اجرای پردازش‌های سنگین روی آن‌ها وجود دارد. درواقع نیاز به حداقل منابع سخت‌افزاری را باید یکی از ویژگی‌های شاخص سرورهای لینوکسی توصیف کنیم.
پشتیبانی از پروتکل‌ها و سرویس‌های شبکه متنوع: سرور لینوکس به طور پیش فرض از بسیاری از پروتکل‌ها و سرویس‌های شبکه پشتیبانی می‌کند؛ بنابراین شما می‌توانید از آن برای ارائه خدمات مختلفی مانند وب، پایگاه داده و فایل سرور استفاده کنید.
انعطافپذیری: سرور لینوکس به دلیل طراحی باز و قابل تنظیم، انعطافپذیری بالایی دارد که همین مسئله باعث شده تا امکان استفاده از آن در حوزه‌های مختلف وجود داشته باشد.
هزینه کم: در سرور لینوکس چیست توضیح دادیم که لینوکس یک سیستم‌عامل متن باز است؛ بنابراین برای استفاده از آن، به پرداخت هزینه نیازی نیست، مگر از نسخه‌های تجاری و پیشرفته‌ای که توسط شرکت‌هایی مثل ردهت (Red Hat) تولید می‌شود، استفاده کنید.
کاربرد سرور لینوکس
پس از پاسخ به سؤال سرور لینوکس چیست؟ و بررسی تفاوت‌های آن با سرور ویندوز نوبت به کاربردهای سرور لینوکس است. در ادامه به مهم‌ترین کاربردهای سرور لینوکسی اشاره می‌کنیم.
1. میزبانی وب و اپلیکیشن
امروزه تقریباً تمامی امور تجاری، اداری و سرگرمی به اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها وابسته هستند. استفاده از توزیع‌های لینوکسی بر روی سرورها برای میزبانی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های کاربردی یک گزینهٔ ایدئال محسوب می‌شود. لایسنس رایگان و امنیت بالا، استفاده از سرورهای لینوکسی را توجیه‌پذیر می‌کند.
2. ذخیره و نگهداری پشتیبان
داده‌های سازمان‌ها بسیار حائز اهمیت بوده و برای کاهش ریسک ازدست‌دادن اطلاعات، نگهداری پشتیبان روی یک سرور جانبی ضروری است. با استفاده از توزیع‌های سبک لینوکس، می‌توان بدون نیاز به سخت‌افزار گران‌قیمت، یک سرور فیزیکی یا مجازی برای نگهداری فایل‌های بک‌آپ راه‌اندازی کرد تا ریسک حذف داده‌ها به حداقل برسد.
3. تست و دیباگ پروژه‌های برنامه‌نویسی
تیم‌های برنامه‌نویسی که بر روی یک پروژه‌ی مشترک کار می‌کنند برای دسترسی به منابع پروژه و تست و عیب‌یابی آن، از سرورهای لینوکسی استفاده می‌کنند. با به‌کارگیری سرورهای لینوکسی، توسعه‌دهندگان از در اختیار داشتن سخت‌افزار قدرتمند در محل کار خود بی‌نیاز می‌شوند که هزینه‌های توسعه را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
انواع سرور لینوکس
سیستم‌عامل لینوکس توزیع‌های گوناگونی دارد که می‌توان از تمامی آن‌ها روی سیستم شخصی و سرور استفاده کرد. توزیع‌های مهم سیستم‌عامل لینوکس:
سرور لینوکس Ubuntu
بی‌شک شناخته‌شده‌ترین سرور لینوکس اوبونتو نام دارد. این توزیع مبتنی بر Debian است و نرم‌افزارهای منبع‌باز بیشتری از سایر توزیع‌ها روی آن قرار گرفته است. اوبونتو شامل سه نسخه مختلف است: Desktop، Server، Core؛ این توزیع برخی ویژگی‌های مهم ازجمله به‌روزرسانی منظم، پشتیبانی پنج‌ساله از LTS، مقیاس‌پذیری درخور توجه و امکان استفاده از تکنولوژی ابری(Ubuntu Cloud) را داراست.
سرور لینوکس Debian
توزیع Debian فاقد تازه‌ترین تکنولوژی‌هاست؛ اما پایداری بسیار زیاد آن این نقص را جبران می‌کند. این توزیع برخی از ویژگی‌های مهم ازجمله ثبات فراوان، امنیت کامل، پکیج منیجر قدرتمند با تعداد زیادی پکیج را ارائه می‌دهد. معماری قدرتمند Debian باعث شده است تا توزیع‌های دیگر نیز بر پایه این توزیع شکل بگیرند.
سرور لینوکس Fedora
توزیع Fedora جدیدترین نسخه فیچرها و نرم‌افزارهای مختلف را دارد. این توزیع از ویژگی‌هایی مانند جدیدترین نسخه نرم‌افزارها، فایروال پویا، و توسعه سریع و فعال برخوردار است. با این حال، پایداری‌اش کمتر از Debian است.
انتخاب توزیع مناسب برای نصب روی سرور بستگی به نیازها و تجربه کاربر در کار با توزیع‌های مختلف دارد. به‌عنوان توصیه کلی استفاده از توزیع Ubuntu تقریباً در تمامی کارها کارایی لازم را خواهد داشت.
