جدول محتوا
با آشنایی با تجهیزات فیبر نوری، احتمالاً می‌دانید که پچ کورد فیبر نوری چیست. فیبر نوری به شما اجازه می‌دهد که اطلاعات را با سرعت بسیار بالا در فواصل زیادی منتقل کنید. با این حال کمتر کسی با این تجهیزات به طور مجزا آشنا است. پچ کورد یکی از اجزای اساسی فیبر نوری، کابلی است که در اتصالات شبکه فیبر نوری استفاده می‌شود. در این متن انواع پچ کورد مختلف مانند پچ کورد فیبر نوری SC-LC و LC-LC را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
پچ کورد فیبر نوری چیست ؟
برای فهم پچ کورد فیبر نوری چیست باید گفت پچ کورد(Patch Cable) یک کابل الکترونیکی است که دستگاه‌های الکترونیکی را به یکدیگر متصل کرده و انتقال داده‌ها بین آنها را فراهم می‌کند. انواع گوناگونی از پچ کوردها در بازار موجود است که پچ کورد فیبر نوری یکی از آن‌هاست. پچ کورد فیبر نوری همچنین با نام‌های دیگری مانند پچ فیبر یا جامپر نوری شناخته می‌شود؛ یک کابل فیبری است که انتهای آن به اتصالات فیبر نوری (مانند LC، SC، MTRJ، ST و…) متصل می‌شود. این پچ کوردها انواع مختلفی دارند؛ از جمله پچ کورد فیبر نوری SC-LC، پچ کورد فیبر نوری LC-LC و پچ کورد فیبر نوری SC-SC. از نظر نوع کابل نیز، پچ کوردها دسته‌بندی‌های مختلفی دارند؛ از جمله پچ کورد فیبر نوری مالتی مود و پچ کورد فیبر نوری سینگل مود. این پچ کوردها کانکتورهای انتهایی دارند که به کابل اجازه می‌دهند تا به سوئیچ‌های نوری یا دستگاه‌های محاسباتی دیگر متصل شود. کاربردهای اصلی پچ کورد فیبر نوری شامل استفاده در فضای داخلی در اتاق‌های سرور، مراکز داده ، سرورهایی مانند سرور dl380 g10 و …، تصویربرداری پزشکی، مهندسی مکانیک، شبکه‌های LAN، شبکه‌های تلویزیون کابلی، خطوط تلفن و… می‌باشد.
انواع پچ کورد فیبر نوری
تنوع گسترده‌ای از پچ کوردهای فیبر نوری وجود دارد که می‌توان آنها را بر اساس انواع مختلف کانکتورها و کابل‌ها تقسیم بندی کرد.
پچ کوردهای فیبر نوری با انواع مختلف کانکتورها
پچ کوردهای فیبر نوری می‌توانند بر اساس انواع مختلف کانکتورهای فیبر نوری دسته‌بندی شوند. به‌عنوان‌مثال پچ کورد LC به دلیل داشتن کانکتور LC به این نام مشهور است. همچنین پچ کوردهای SC، ST، FC، MT-RJ، E2000، MU و MPO / MTP نیز وجود دارند. یک نوع دیگر دسته‌بندی این پچ کوردها بر اساس نوع صیقل دادن فرول کانکتورها است که به سه نوع پچ کورد PC، UPC، APC تقسیم می‌شوند.
220
پچ کورد LC با کانکتور LC به پایان می‌رسد. LC به عنوان مخفف “کانکتور لوسنت Lucent)) شناخته می‌شود. این کانکتور دارای ساختار فشار و چفت شدن است و بدنه‌ای پلاستیکی دارد. فرول آن دقیقاً 1.25 میلیمتر اندازه دارد و از جنس سرامیکی است. پچ کورد LC به عنوان یکی از پچ کوردهای محبوب در دنیای فیبر نوری شناخته می‌شود؛ زیرا فرم کوچک آن باعث کاهش اشغال فضا می‌شود و به طور گسترده در مناطق با فضای محدود استفاده می‌شود. این پچ کورد از فرول 1.25 میلیمتری استفاده می‌کند که نصف اندازه پچ کورد ST است. عملکرد بسیار خوبی در وضعیت سینگل مود دارد و بسیاری از افراد از آن راضی هستند و از آن استفاده می‌کنند. پچ کورد LC با استانداردهای IEC و Telcordia، ANSI / EIA / TIA سازگار است و می‌توان آن را برای سایزهای 1.6 میلیمتر / 2.0 میلیمتر و 3.0 میلیمتر استفاده کرد.
پچ کورد SC
این پچ کورد در پایان خود به کانکتور SC می‌رسد. کانکتور SC ابتکار شرکت ژاپنی NTT است و مخفف “کانکتور مشترک” یا “کانکتور میدان” یا “کانکتور استاندارد” است. این کانکتورها در حوزه‌ی ارتباطات داده و مخابرات فیبر نوری بسیار پرکاربرد هستند. آنها از نوع فشار و کشش هستند و می‌توانند برای 1000 بار اتصال مورد استفاده قرار گیرند. پچ کورد SC دارای قفل در کانکتور خود است و با این حرکت از طریق فرول سرامیکی، اتصالی تراز و دقیق ایجاد می‌کند. این پچ کورد ارزان، ساده و با دوام است. آنها اقتصادی و ارزان هستند و به طور گسترده در شبکه‌های فیبر نوری استفاده می‌شوند و می‌توانند با اکسید زیرکونیوم و قاب پلاستیکی همراه باشند.
پچ کورد ST
این پچ کورد با کانکتور ST به پایان می‌رسد و مخفف “Straight-Ti” است. قطر کانکتور ST مانند کانکتور SC۲.۵ میلیمتر است. این نوع پچ کورد توسط شرکت AT&T توسعه یافته و در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بسیار محبوب بوده است. کانکتور ST دارای سر نیزه‌ای شکل و فرول طولانی فنری برای نگه‌داشتن فیبر است. این پچ کورد در هر دو نوع مولتی مود و سینگل مود در دسترس است. آداپتورهای سیمپلکس و دوبلکس افقی با محفظه فلزی یا پلاستیکی نصب شده و می‌تواند به دو دسته با آستر از جنس برنز فسفات یا اکسید زیرکونیوم تقسیم شود. البته افراد ممکن است تمایل داشته باشند که به جای استفاده از محفظه پلاستیکی، از جنس فلزی استفاده کنند. پچ کورد فیبر نوری ST دارای نوک صاف و مستقیم است که باعث می‌شود به راحتی وارد و خارج شود. در صورت احساس اتلاف توان بالا، می‌توان آن را دوباره جا زد. این نوع کانکتور تا ۵۰۰ بار ورود و خروج استاندارد را بدون هیچ مشکلی ادامه می‌دهد. پچ کورد فیبر نوری ST از نسل‌های قدیمی پچ کورد است، اما هنوز به طور گسترده برای شبکه‌های مولتی مود، از جمله شبکه‌های محلی برای ساختمان‌ها و دانشگاه‌ها استفاده می‌شود.
پچ کورد FC
پچ کورد فیبر نوری با کانکتور FC به اتمام می‌رسد و اتصال آن به صورت پیچشی است. FC مخفف Fixed “ “Connector است. همان‌طور که کانکتور SC اختراع شده توسط شرکت NTT است، کانکتور FC نیز توسط همین شرکت اختراع شده است. پچ کورد FC دارای بدنه فلزی و ساختار پیچشی است. در این پچ کورد، فرول و آستر مورد استفاده در کانکتورها مشابه کانکتور SC است. این نوع پچ کورد در هر دو حالت سینگل مود و مولتی مود در دسترس است. این نوع پچ کورد در محیط‌های با لرزش بالا قابل استفاده است و به صورت پیچشی محکم بسته می‌شود، اما قبل از سفت و محکم کردن پچ کورد، لازم است آن را به صورت تراز و صحیح وارد کنید.
پچ کورد MTRJ
پچ کوردی که با کانکتور MT-RJ به اتمام می‌رسد، به عنوان MT-RJ معروف است که مخفف “Mechanical “Transfer Registered Jack است. کانکتور MTRJ به عنوان یک توسعه از کانکتور MT و RJ شناخته می‌شود. این نوع پچ کورد دارای یک محفظه و فرول پلاستیکی است که از ویژگی مهم آن برای ارتباط دو کانکشن فیبر نوری استفاده می‌کند. کانکتور MTRJ از فرم فرول MT که توسط NTT تولید شده است، الهام گرفته شده است. هر خانه از کانکتور MTRJ دو کر فیبر (دوبلکس) دارد و شباهت خاصی به کانکتور مسی اترنت RJ45 دارد. اندازه آن نصف کانکتور SC است که در راه حل‌های فیبر تا به دسکتاپ، منجر به کاهش قیمت در هر پورت فیبر می‌شود. کانکتورهای MTRJ به دو صورت با دو پین فلزی (نر) و بدون سوزن و پین (ماده) موجود هستند. پچ کورد MTRJ عمدتاً برای کاربردهای شبکه استفاده می‌شود و اندازه آن کمی کوچک‌تر از فیش‌های تلفن استاندارد است که کار با آن بسیار آسان است.
پچ کورد E2000
پچ کوردی که با کانکتور E2000 به اتمام می‌رسد، به عنوان E2000 شناخته می‌شود. کانکتور E2000 برای حفاظت از فرول در برابر گردوغبار و خش، دارای دریچه و دیافراگم فنری است. وقتی کانکتور آزاد است، دریچه و دیافراگم به صورت اتوماتیک بسته می‌شود. این دریچه فنری شکل باعث جلوگیری از ورود آلودگی به داخل یا خروج نور لیزر از کانکتور می‌شود. هنگامی که به آداپتور متصل می‌شود، دریچه به صورت اتوماتیک باز می‌شود. با ساختار مشابه کانکتور SC، کانکتور E2000 از اندازه کوچک‌تری برخوردار است. پچ کورد E2000 یکی از جدیدترین سبک‌ها و طراحی‌های این نوع کابل است و همچنین یکی از پرهزینه‌ترین پچ کوردهای فیبر نوری محسوب می‌شود.
پچ کورد MU
پچ کوردی که با کانکتور MU به اتمام می‌رسد، به عنوان MU شناخته می‌شود. کانکتور MU نیز توسط کمپانی NTT ابداع شده است. این کانکتور دارای پوشش و محفظه‌ای پلاستیکی است و ساختار آن به صورت فشار و کشش است. کانکتور MU یک کانکتور کوچک فرم است که ویژگی‌های یک فرول کانکتور LC با قطر 1.25mm را دارا می‌باشد. همچنین کانکتور MU همان مکانیسم قفل شدن کانکتور SC را دارد که بر اساس فشار و کشش عمل می‌کند. این کانکتور فیبر نوری اندازه‌ای مشابه LC دارد و گاهی اوقات به عنوان SC کوچک شناخته می‌شود. کانکتورهای MU در انتقال پیشرفته نوری، تبادل و سیستم‌های مشترک و یا نرم‌افزار با سرعت بالای داده استفاده می‌شود. اخیراً پچ کورد MU به طور گسترده‌تری توسعه داده شده است تا در آینده به جای SC مورد استفاده قرار گیرد.
پچ کورد MPO / MTP
پچ کورد MPO با کانکتور MPO به اتمام می‌رسد. این نوع پچ کورد یک راه‌حل با ظرفیت بالا برای اتصال چندین فیبر به کمک فرول نوع MT است. از این کانکتور بر اساس عمل فشار-کشش استفاده می‌شود و با استانداردهای IEC 61754-7 و TIA/EIA 604-5A سازگار است. مناسب برای پایان مسیر و ترمینیت کردن آن و برای کاربردهای با ظرفیت بالا می‌باشد. این نوع پچ کورد معمولاً در کابل‌های نوع ریبون استفاده می‌شود و در اسمبلی‌های چند فیبری کاربرد دارد. هر کانکتور MPO شامل چندین فیبر است، بنابراین MPO قادر است چندین اتصال را با یک کانکتور برقرار کند، تعدادی که می‌تواند 12، 24، 36 و… باشد. MTP ورژنی بهبود یافته از MPO است که برای ایجاد اتصالات با ظرفیت بالا بین تجهیزات شبکه در اتاق مخابرات مناسب است. این نوع پچ کورد بر مبنای سیستم فشار و کشش چفت می‌شود و به راحتی می‌توان آن را وارد و خارج کرد.
انواع کابل نوری
پچ کورد قابل تقسیم بر اساس پارامترهای مختلف کابل فیبر نوری است. بر اساس مواد مصرفی برای کابل، انواع PVC، Riser Plenum، OFNR، OFNP، LSZH و… وجود دارد. همچنین بر اساس تعداد کر استفاده شده، به دو نوع سیمپلکس و داپلکس تقسیم می‌شود. سیمپلکس از یک کر فیبر و داپلکس از دو کر فیبر نوری استفاده می‌کند.
با توجه به نوع کر مصرفی، پچ کورد به دو نوع مالتی مود و سینگل مود تقسیم می‌شود.
پچ کورد سینگل مود عموماً زرد رنگ می‌باشد با سایز کر فیبر 9/125µm، در حالی که مالتی مود نارنجی رنگ با سایز کر فیبر 62.5/125µm استفاده می‌شود. علاوه بر این پچ کورد مالتی مود به دو نوع OM3 و OM4 تقسیم می‌شود.
پچ پنل فیبر نوری و سوئیچ شبکه توسط کابلی که دارای انعطاف پذیری بالاست به هم متصل می‌شوند که آن را پچ کورد فیبر نوری می‌نامیم. پچ کوردها متناسب با نوع فیبر نوری انتخاب می‌شوند، مثلاً پچ کورد سینگل مود برای فیبر سینگل مود و پچ کورد مالتی مود برای فیبر مالتی مود.
کاربر انواع پچ کورد فیبر نوری
پچ کوردهای فیبر نوری و پیگتیل‌ها امکان اتصالات interconnect و cross connect را در کاربردهای مختلفی مانند اتاق‌های ارتباط از راه دور، دیتاسنترها و غیره فراهم می‌کنند. این اتصالات برای تأمین نیازهای گیگابیت اترنت 10 و گیگابیت اترنت و همچنین اتصالات پرسرعت فیبر نوری در انواع مختلف فیبر از جمله 02، 03، 04 و 0M1 یا OS1 و OS2 مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر یک از این انواع برای عملکردهای مخصوص خودشان طراحی و استفاده می‌شوند.
چگونگی انتخاب پچ کورد مناسب
انتخاب پچ کورد مناسب یکی از دغدغه‌های اصلی افرادی است که تجربه زیادی در زمینه فیبر نوری و به طور کلی طراحی و راه اندازی شبکه ندارند. در ادامه روش‌هایی را آموزش می‌دهیم که با رعایت آنها می‌توانید پیش از خرید پچ کورد از انتخاب خود مطمئن شوید.
- نوع اتصال مناسب را انتخاب کنید:
انتخاب کانکتور مناسب برای پچ کورد فیبر نوری بسیار مهم است. اگر دستگاه‌هایی با پورت‌های مشابه را به هم متصل می‌کنید، از کانکتورهای یکسان در هر دو طرف استفاده کنید؛ مانند پچ کورد فیبر نوری lc-lc و پچ کورد فیبر نوری sc-sc. اگر پورت‌های مختلفی را متصل می‌کنید، پچ کوردی مانند sc-lc انتخاب مناسب است.
- حالت را در نظر بگیرید:
اگر به انتقال داده‌ها در فواصل دور احتیاج دارید، کابل پچ کورد سینگل مود مناسب است. اما اگر به فواصل نسبتاً کوتاه‌تر نیاز دارید، پچ کورد فیبر نوری مالتی مود گزینه مناسبی خواهد بود.
- به طول کابل دقت کنید:
طول پچ کوردها بسیار متنوع است. انتخاب طول مناسب با توجه به فاصله بین دستگاه‌ها بسیار مهم است؛ بنابراین از طول مناسب برای انجام کارهای شبکه اطمینان حاصل کنید.
- نوع پولیش را درست انتخاب کنید:
بسته به کاربردهای مختلف، انتخاب پولیش مناسب بسیار مهم است. اتصالات با پولیش APC برای برخی کاربردهای خاص مناسب هستند؛ در حالی که پولیش UPC برای بسیاری از سناریوها مناسب است.
- نوع جکت کابل را با دقت انتخاب کنید:
برای محیط‌های مختلف نیاز به جکت کابلی متفاوت است، از این رو اطمینان حاصل کنید که جکت کابلی که انتخاب می‌کنید با محیط استفاده شما سازگار است تا به کارکرد طولانی مدت شبکه خود اطمینان حاصل کنید.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی پچ کورد فیبر نوری و انواع آن می‌پردازیم. ساختار و عملکرد پچ کورد فیبر نوری را بر اساس کاربردها دسته‌بندی کرده و تفاوت‌های بین انواع آن را برای شما توضیح می‌دهیم. این انواع شامل فیبر سینگل مود و فیبر مالتی مود می‌شوند که در مواقع و کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هرچند این انواع کابل‌های نوری گاهی ممکن است برای افراد گیج‌کننده باشند، اما ما تلاش کرده‌ایم تا این تفاوت‌ها را به شما توضیح دهیم تا در انتخاب کابل مناسب با نیازهایتان دچار مشکل نشوید.
