جدول محتوا
جامپر هارد چیست ؟ و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.
جامپرها (Jumper) که گاهی آن ها را شنت یا شانت جامپر نیز می نامیم، در انواعی از قطعات کامپیوتر و سرور استفاده می‌شوند. جامپرها به صورت دستی لوازم جانبی کامپیوتر مانند مادربرد، هارد دیسک، مودم، کارت صدا و سایر اجزا را پیکربندی می کند. این اجزا از پین های کوچکی تشکیل شده اند که می توان آنها را با یک جعبه پلاستیکی کوچک (بلوک جامپر) پوشاند. مثلا اگر مادربرد شما از تشخیص نفوذ پشتیبانی می کند، می توان یک جامپر را برای فعال یا غیرفعال کردن این ویژگی تنظیم کرد. پیش از ورود قابلیتplug and play ، از جامپرها برای تنظیم منابع دستگاه مانند تغییر IRQ (درخواست وقفه) استفاده می‌شد اما امروزه اکثر کاربران نیازی به تنظیم جامپرها روی مادربرد یا کارت های توسعه ندارند.
جامپر هارد چیست؟
جامپر هارد دیسک چیست ؟ یا جامپر هارد ساتا ، رابط مستطیل شکل کوچکی هستند که بین دو پین مدار الکتریکی ایجاد می کند و عموما در برخی از هاردهای قدیمی مشاهده می شوند. پس از سال 2002 و با ورود درایوهای با پورت SATA وجود جامپرها در هارد کمرنگ تر شد(هاردهای sas و sata تفاوت های زیادی دارند که قیمت هارد sas یکی از این موارد است.). با اینحال در تجهیزات قدیمی‌تر، هنوز می‌توانید از یک جامپر بر روی پین‌ها استفاده کنید تا به کمک آن بتوانید سرعت انتقال داده‌ها را تنظیم نمایید.
همانطور که در تصویر نشان داده شده است، هارد دیسک های ATA (Advanced Technology Attachment) دارای جامپرهایی با سه ست دارای دو پین هستند. حرکت یک جامپر بین دو پین، باعث تغییر درایو از درایو اصلی، درایو ثانویه یا کابل می شود. جامپر هارد برای تنظیم نقش هارد (Master/Slave/Cable Select) و سرعت انتقال داده‌ها (Data Transfer Rate) استفاده می‌شوند.
از آنجایی که دو برند معروف سیگیت و وسترن دیجیتال سال هاست که در زمینه ی تولید هارد دیسک فعالیت دارند خوب است بدانید که بیشتر درایوهای SATA سیگیت دارای چهار پین و درایوهای SATA وسترن دیجیتال دارای هشت پین می باشند و در ادامه درمورد تنظیم جامپر هارد این دو برند صحبت خواهیم کرد.
کاربردهای جامپر هارد
جامپر هارد دیسک در موارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:
تنظیم نقش هارد
با استفاده از جامپرها، می‌توانید هارد را به عنوان “اصلی” (Master) یا “فرعی” (Slave) تنظیم کنید. هارد اصلی مسئول اجرای سیستم عامل است، در حالی که هارد فرعی به عنوان حافظه اضافی عمل می‌کند. همچنین در برخی سیستم‌ها از حالت “انتخاب کابل” (Cable Select) استفاده می‌شود که نقش هاردها بر اساس جایگاه فیزیکیشان در رابطه ای زنجیره‌ای تعیین می‌شود.
تنظیم سرعت انتقال
جامپرهای تنظیم سرعت در بعضی هاردها قرار گرفته اند. با تغییر جایگاه این جامپرها، می‌توانید سرعت انتقال داده‌ها را تنظیم کنید. در این حالت، معمولاً دو حالت “عادی” و “پیشرفته” وجود دارد که سرعت انتقال داده‌ها را تغییر می‌دهند.
جامپرهای تنظیم ظرفیت
در هاردهای قدیمی‌تر، جامپرهایی برای تنظیم ظرفیت هارد وجود داشتند. با تنظیم این جامپرها، می‌توانید ظرفیت قابل استفاده هارد را تنظیم کنید.
جامپرهای تنظیمات خاص
برخی هاردها دارای جامپرهایی برای تنظیمات خاصی مانند تنظیمات قدرت و تنظیمات صدا هستند. با تغییر جایگاه این جامپرها، می‌توانید تنظیمات مورد نظر را اعمال نمایید.
تنظیم جامپر هارد ساتا
تنظیم جامپر هارد دیسک ساتای 4 پین سیگیت
- بلوک جامپر را در پشت هارد دیسک SATA Seagate پیدا کنید. بلوک جامپر در سمت چپ کانکتور رابط و کانکتور برق قرار دارد و دارای چهار پایه در یک ردیف افقی است.
- چنانچه می خواهید از چندین هارد دیسک در سرور hp یا کامپیوتر با سرعت کم استفاده کنید، جامپر را روی پین اول و دوم سمت راست قرار دهید تا انتقال اطلاعات درایو را به 1.5 گیگابیت در ثانیه محدود شود.
- اگر تمایلی به محدود کردن سرعت انتقال داده ها ندارید و می خواهید سرورتان مانند اکثر سرورهای جدید عمل کند و یا اینکه تنها یک هارد دیسک در سیستم خود دارید، جامپر را بردارید.
تنظیم جامپر هارد دیسک ساتای هشت پین وسترن دیجیتال
- بلوک جامپر را در پشت هارد دیسک پیدا کنید. هشت پین وجود دارد که در دو ردیف در سمت راست، مستقیماً در کنار کانکتور برق قرار گرفته اند. پین ها از راست به چپ، با اعداد فرد در ردیف بالا و اعداد زوج در ردیف پایین شماره گذاری می شوند.
- جامپر را روی پین‌های 1 و 2 قرار دهید تا ویژگی کلاک طیف گسترده درایو غیرفعال شود. پین های بالا و پایین در سمت راست بلوک هستند.
- جامپر را روی پین های 5 و 6 قرار دهید تا سرعت انتقال داده را تا 150 مگابایت بر ثانیه محدود شود. این پین ها در بالا و پایین و ستون دوم از سمت چپ هستند.
- جامپر را روی پین های 3 و 4 قرار دهید تا حالت PM2 در درایوهای SATA Western Digital که از PM2 پشتیبانی می کنند فعال شود. این پین ها در بالا و پایین هارد و ستون دوم از سمت راست هستند. حالت PM2 به شما امکان می‌دهد در حالت آماده به کار با استفاده از فرمان رجیستر کنترل SATA در سرور یا ایستگاه کاری با چند درایو، درایو را روشن کنید.
سایر قطعاتی که دارای جامپر هستند
سرور قطعات زیادی مانند رم سرور، کارت شبکه سرور و.. دارد. اما در زیر به برخی دیگر از قطعاتی که ممکن است جامپر در آنها استفاده شود، اشاره می‌کنیم:
جامپر مادربورد (Motherboard)
جامپر مادربورد برای تنظیمات مختلف استفاده می‌شوندمثلامی‌توانید با جابجایی جامپرها، تنظیمات سرعت سیستم (Bus Speed)، روشن شدن خودکار سیستم (Power-On after Power Failure) و سایر تنظیمات را تغییر دهید.
در تصویر زیر که جامپر مادر بورد می باشد،می بینید که جامپر بلوک آبی رنگی است که دو تا از سه پین طلایی را می پوشاند. در کنار هر پین، علامتی جهت تنظیم آن پین وجود دارد. همانگونه که در تصویر می بینید پین‌های 1-2 برای حالت عادی و 2-3 برای حالت پیکربندی می باشد و زمانی که پین ها باز هستند، کامپیوتر در حالت بازیابی است.
جامپر بایوس (BIOS)
در بایوس نیز جامپرها مورد استفاده قرار می‌گیرند. جامپر بایوس برای تنظیماتی مانند ریست بایوس (BIOS Reset)، تنظیمات ساعت و تاریخ سیستم (Clock and Date Settings) و تنظیمات امنیتی (Security Settings) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درایو نوری (Optical Drive)
در درایوهای نوری مانند CD/DVD و برخی درایوهای Blu-ray، جامپرها برای تنظیم نقش درایو (Master/Slave/Cable Select) و سرعت خواندن/نوشتن (Read/Write Speed) استفاده می‌شوند.
کارت گرافیک (Graphics Card)
در برخی کارت‌های گرافیک قدیمی‌تر، جامپرها برای تنظیم تنظیمات گرافیکی مانند رزولوشن (Resolution) و تنظیمات زمانبندی (Clock Settings) استفاده می‌شوند.
کارت صدا (Sound Card)
در برخی کارت‌های صدا، جامپرها برای تنظیمات مرتبط با کانکتورها و پورت‌های صدا استفاده می‌شوند.
مودم و کارت شبکه (Modem and Network Card)
در برخی مودم‌ها و کارت‌های شبکه، جامپرها برای تنظیمات مربوط به شبکه و اتصالات استفاده می‌شوند.
نکات پایانی
با استفاده از انواع جامپرهای هارد، می‌توانید تنظیمات هارد ساتا را متناسب با نیازهای خود و محیط کاریتان مشخص نمایید. اما در هنگام تنظیم جامپرها، نکات زیر را در نظر بگیرید:
- در برخی منابع به این اشاره به تنظیم روشن/خاموش یا باز/بسته جامپرها شده است. هنگامی که یک جامپر حداقل دو پین را می پوشاند ، یک جامپر بسته است. هنگامی که یک جامپر خاموش است، فقط یک پین را می پوشاند یا پین ها جامپر ندارند به این معناست که جامپر باز است.
- مهم است بدانید که استفاده از جامپرها در قطعات مختلف می‌تواند متفاوت باشد و توصیه می‌شود قبل از انجام هرگونه تغییر در تنظیمات جامپرها، راهنمای قطعه مربوطه و دستورالعمل‌های تولید کننده را به دقت مطالعه کنید. هنگام تعویض جامپرها در هر دستگاهی، باید دستگاه خاموش باشد. همچنین هنگام کار با کامپیوتر یا هر وسیله الکترونیکی دیگری، مراقب ESD (تخلیه الکترواستاتیک) باشید.
- تنظیمات جامپرها باید با دقت و به درستی انجام شود. هر گونه اشتباه در تنظیم جامپرها ممکن است به عملکرد هارد و پایداری سیستم آسیب برساند.
- قبل از تغییر تنظیمات جامپر هارد، به دقت راهنمای هارد ساتا چیست را مطالعه کنید. این راهنما شامل نحوه تنظیم جامپر هارد و موارد خاص می‌شود که باید رعایت شود.
- در صورت نیاز، از راهنمای فنی تولید کننده هارد ساتا استفاده کنید. این راهنما معمولاً شامل توصیه های تنظیمات جامپر هارد و نکات مربوط به سازگاری سیستم است.
- با رعایت این نکات، می‌توانید بهینه‌ترین تنظیمات جامپر هارد را برای هارد ساتای خود اعمال کنید و از عملکرد بهتری برخوردار شوید.
