جدول محتوا
هارد دیسک ها وظیفه ی ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات را در سرور و کامپیوتر ایفا می کنند. گاهی اوقات بر اثر بروز مشکلاتی که در ادامه آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم، هارد دیسک توسط سرور شناسایی نمی شود و این باعث از دست رفتن داده ها در سیستم می شود. هدف این مقاله بررسی دلایل مختلف مشکل عدم شناسایی هارد دیسک در سرور و ارائه راه حل های برطرف کردن مشکل نشناختن هارد دیسک می باشد.
دلایل رایج عدم شناسایی هارد دیسک
مشکلات اتصال
یکی از دلایل اصلی عدم شناسایی هارد دیسک، اتصال معیوب یا شل می باشد که این مشکل اتصال می تواند به این مورد برگردد که هارد دیسک به درستی به مادربرد سرور متصل نشده و یا اینکه کابل های دیتا و پاور شل یا آسیب دیده اند. استفاده از کابل های پاور و دیتای ناسازگار نیز می تواند مانع از تشخیص هارد دیسک شود. اطمینان حاصل کنید که کابل ها با هارد دیسک و اینترفیس هارد سرور (مانند SATA، SAS) سازگار هستند.
کیفیت و طول کابل
کیفیت و طول کابل های دیتا و پاور که هارد دیسک را به سرور متصل می کند، می تواند بر روی تشخیص تاثیر بگذارد. کابل‌های بی‌کیفیت یا کابل‌های بیش از حد طولانی می‌توانند باعث کاهش سیگنال یا مشکلات تحویل برق شوند که منجر به مشکلات تشخیص می‌شود. توصیه می شود برای اطمینان از اتصالات مطمئن از کابل های محافظ با کیفیت بالا و طول مناسب استفاده نمایید.
مشکلات منبع تغذیه (پاور سرور)
ضعف منبع تغذیه می تواند منجر به دیتکت نشدن هارد دیسک شود. اگر کابل پاور یا منبع تغذیه (PSU) معیوب باشد یا برق کافی را برای همه دستگاه های متصل از جمله هارد دیسک تامین نکند، ممکن است باعث دیتکت نشدن هارد دیسک شود. بنابر این بررسی کنید که PSU به درستی کار می کند و ظرفیت انرژی کافی برای پشتیبانی از همه اجزا را دارد.
نادرست بودن تنظیمات BIOS/UEFI
تنظیمات Basic Input/Output System (BIOS) یا Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) روی سرور ممکن است به اشتباه پیکربندی شده باشد و از شناسایی هارد دیسک توسط سیستم جلوگیری کند. این پیکر بندی اشتباه ممکن است به دلیل تنظیمات نادرست ترتیب بوت، پورت های SATA غیرفعال یا فریمور ناسازگار رخ دهد. بنابر این مطمئن شوید که تنظیمات SATA یا RAID به درستی در رابط BIOS/UEFI پیکربندی شده اند.
آسیب فیزیکی یا خرابی مکانیکی هارد دیسک
گاهی ممکن است هارد دیسک به دلیل آسیب فیزیکی یا خرابی مکانیکی شناسایی نشود. در اثر ضربه شدید به هارد، فرسودگی قطعات داخلی به مرور زمان و یا سوختن برد هارد ممکن است سرور به طور کلی هارد دیسک را شناسایی نکند. در چنین مواردی، ممکن است لازم باشد هارد دیسک را به طور کامل تعویض کنید
فاکتورهای محیطی
عوامل محیطی مانند گرمای بیش از حد، رطوبت یا گرد و غبار می توانند در مشکلات تشخیص هارد دیسک نقش داشته باشند. اطمینان حاصل کنید که سرور در یک محیط مناسب با خنک کننده و تهویه مناسب قرار می گیرد. برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار که می تواند بر عملکرد هارد دیسک تأثیر بگذارد، به طور منظم اجزای داخلی سرور و فن ها را تمیز کنید.
مشکلات سازگاری
سرورها برای کار با نوع خاصی از هارد دیسک مخصوص سرور کار می کنند. مثلا نوع خاصی از هارد دیسک ممکن است با مادربرد یا کنترلر سرور سازگار نباشد. اگر هارد دیسک با اینترفیس (رابط) سرور سازگار نباشد (مثلا IDE، SATA، SAS) یا فریمور سرور از ظرفیت یا ویژگی های هارد دیسک پشتیبانی نکند، ممکن است هارد شناسایی نشود. در چنین مواردی، به روز رسانی فریمور سرور یا استفاده از اجزای سخت افزاری سازگار ضروری می باشد.
مشکلات پیکربندی RAID
اگر سرور از پیکربندی Redundant Array of Independent Disk (RAID) استفاده کند، ممکن است RAID کنترلر یا خود پیکربندی باعث مشکل تشخیص هارد دیسک شده باشد. آرایه های RAIDکه نادرست پیکربندی شده اند و یا با موفقیت پیکربندی نشده اند می توانند منجر به شناسایی نشدن هارد دیسک شوند.
ملاحظات سیستم عامل
سیستم عاملی که روی سرور اجرا می شود نیز می تواند بر تشخیص هارد دیسک تأثیر بگذارد. اطمینان حاصل کنید که سیستم عامل از مدل خاص هارد دیسک پشتیبانی می کند و درایورهای لازم نصب شده اند. در برخی موارد، به روز رسانی سیستم عامل یا نصب درایورهای خاص ممکن است مشکل عدم شناسایی هارد را برطرف کند.
سازگاری با فریمور
در موارد خاص، اگر فریمور هارد با فریمور سرور یا نسخه BIOS/UEFI سازگار نباشد، ممکن است هارد دیسک شناسایی نشود. گاهی کمپانی های سازنده سرور یا هارد دیسک به‌روزرسانی‌های فریمور را منتشر می‌کنند تا از این طریق مشکلات سازگاری فریمور را برطرف کنند. وب سایت سازنده هارد دیسک را برای هر گونه به روز رسانی فریمور موجود بررسی کنید و در صورت لزوم آنها را اعمال کنید.
تخصیص واژه ی درایو
در برخی موارد، هارد دیسک ممکن است توسط سرور شناسایی شود اما واژه ی درایو به آن اختصاص داده نشود. اگر واژه ی درایو قبلاً به درایو دیگری اختصاص داده شده باشد یا با تعیین واژه ی درایو سیستم عامل تداخل داشته باشد، این اتفاق می‌افتد. برای حل این مشکل می توانید از ابزار مدیریت دیسک در سیستم عامل برای اختصاص دستی واژه ی درایو به هارد دیسک شناسایی شده استفاده کنید.
ویروس ها یا بدافزارها
هر چند این مورد کمتر مورد توجه قرار می گیرد اما ویروس ها یا بدافزارها می توانند در تشخیص هارد دیسک اختلال ایجاد کنند. نرم افزارهای مخرب ممکن است هارد دیسک یا BIOS/UEFI سرور را مورد هدف قرار دهند و باعث مشکلات تشخیص هارد دیسک شوند. اجرای یک اسکن کامل آنتی ویروس بر روی سرور می تواند به شناسایی و از بین بردن ویروس های احتمالی کمک کند.(پیشنهاد می کنیم مقاله ی نرم افزارهای امنیتی سرور را مطالعه نمایید.)
بد سکتورها
همانگونه که در مقاله ی بدسکتور چیست اشاره کردیم ، بدسکتور به بخش آسیب دیده یا غیرعملکردی رسانه ذخیره سازی مغناطیسی هارد دیسک اشاره دارد. بد سکتور می تواند به دلیل آسیب فیزیکی، نقص در ساخت و یا استفاده طولانی مدت رخ دهد. بدسکتورها می توانند بر عملکرد کلی و قابلیت اطمینان یک هارد دیسک، از جمله شناسایی آن توسط سرور، تأثیر بگذارند.
هنگامی که هارد دیسک با بد سکتورمواجه می شود، ممکن است در خواندن یا نوشتن داده ها در آن منطقه خاص مشکل داشته باشد. در برخی موارد ممکن است سیستم عامل یا فریمور تلاش کند بد سکتور را دوباره نقشه‌برداری (remap) کند، آن را غیرقابل استفاده علامت‌گذاری کند و داده‌ها را به یک بخش ذخیره‌شده هدایت نماید. با این حال، اگر تعداد بدسکتورها افزایش یابد یا اگر فریمور هارد دیسک نتواند آنها را با موفقیت دوباره نقشه‌برداری کند، می‌تواند منجر به مشکلاتی در شناسایی درایو شود.
اگر هارد دیسک دارای تعداد قابل توجهی بدسکتور باشد، سیستم عامل سرور یا BIOS/UEFI ممکن است در تشخیص درایو در طول فرآیند بوت مشکل داشته باشند. چنین چیزی باعث می شود تا هارد دیسک شناسایی نشود یا در برنامه های مدیریت دیسک سرور به صورت تخصیص نیافته ( unallocated ) یا اولیه (uninitialized ) ظاهر نشود.
گاهی نیز ممکن است به تناوب شاهد مشکل تشخیص مربوط به بد سکتورها باشیم. در چنین شرایطی ممکن است هارد دیسک در برخی از تلاش‌های بوت شناسایی شود و در برخی دیگراز موارد با عدم شناسایی هارد دیسک مواجه شویم. نه. این ناهماهنگی ممکن است به یک چالش اساسی در شناسایی هارد بدل شود.
راهنمای عیب یابی مشکل عدم شناسایی هارد دیسک در سرور
مرحله 1: بررسی های اولیه
- اطمینان حاصل کنید که هارد دیسک به درستی به سرور متصل شده است. سرور را خاموش کنید، کابل برق را جدا کنید و شاسی سرور را باز کنید. کابل پاور را برای اتصال ایمن در هر دو طرف بررسی کنید.
- بررسی کنید که کابل پاور به طور ایمن به هارد دیسک و مادربرد متصل شده باشند. اگر کابل‌ها شل یا آسیب دیده‌اند، آنها را با کابل‌های کار شناخته‌شده جایگزین کنید.
- کابل ها را از نظر هرگونه نشانه آسیب فیزیکی، مانند بریدگی یا فرسودگی سیم، بررسی کنید. در صورت لزوم کابل ها را تعویض کنید.
- اگر هارد دیسک یک درایو قابل جابجایی است، سعی کنید آن را به پورت دیگری در سرور متصل کنید یا آن را روی سرور دیگری آزمایش کنید تا مشکل پورت یا کنترلر را رد کنید.
مرحله 2: تنظیمات بایوس برای شناسایی هارد
- سرور را مجددا راه اندازی (بوت) کنید و با فشار دادن کلید تعیین شده در هنگام بالا آوردن (معمولاً F2، Del یا Esc) به رابط BIOS/UEFI دسترسی پیدا کنید.
- بررسی کنید که پورت های SATA مربوط به هارد دیسک فعال هستند.
- در تنظیمات BIOS/UEFI، به تنظیمات ذخیره سازی یا تنظیمات SATA/RAID بروید.
- بررسی کنید که بسته به پیکربندی سرور و مشخصات هارد دیسک، حالت SATA به درستی تنظیم شده باشد (مانند AHCI، RAID یا IDE).
- اگر هارد دیسک شناسایی نشد، سعی کنید تنظیمات BIOS/UEFI را به مقادیر پیش فرض خود بازنشانی کنید و قبل از راه اندازی مجدد سرور، تغییرات را ذخیره کنید.
مرحله 3: منبع تغذیه
پاور (PSU) سرور را بررسی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که کابل های برق محکم وصل شده اند و فرسوده یا آسیب ندیده اند.
- مطمئن شوید که منبع تغذیه به درستی کار می کند و ظرفیت کافی برای پشتیبانی از تمام دستگاه های متصل را دارد.
- در صورت امکان، هارد دیسک را به کانکتور برق دیگری در PSU وصل کنید یا از کابل پاور دیگری استفاده کنید.
- برای تعیین اینکه آیا مشکل مربوط به منبع تغذیه است، هارد دیسک را با یک PSU متفاوت تست کنید. اگر مشکوک به معیوب بودن پاور سرور هستید، آن را با یک پاور سازگار و قابل اعتماد جایگزین کنید.
مرحله 4: کابل دیتا، پورت و Device Manager
- کابل دیتا را با یک کابل دیگر که می دانید کار می کند و با هارد دیسک و رابط سرور (مانند SATA یا SAS) سازگار است، جایگزین کنید.
- اگر سرور دارای چندین پورت SATA یا SAS است، سعی کنید هارد دیسک را به پورت دیگری متصل کنید تا بررسی کنید که آیا پورت اصلی معیوب است یا خیر.
- به سیستم عامل سرور دسترسی پیدا کنید و Device Manager را باز کنید.
- هر ورودی را در زیر « Disk drives » یا « Other devices » با نماد هشدار که نشان‌دهنده مشکل است، جستجو کنید. روی ورودی مشکل دار کلیک راست کرده و “Update driver software” را انتخاب کنید تا آخرین درایورها را نصب کنید یا “Uninstall device” را انتخاب کنید و سرور را مجددا راه اندازی کرده تا درایورها دوباره نصب شوند.
مرحله 5: پیکربندی RAID
اگر سرور از پیکربندی RAID استفاده می کند، مطمئن شوید که RAID کنترلر به درستی کار می کند.
- در طول فرآیند بوت سرور (اغلب با فشار دادن یک کلید خاص مانند Ctrl + R یا Ctrl + M) به رابط مدیریت RAID دسترسی پیدا می کنید.
- پیکربندی RAID را بررسی کنید و ببینید که آیا همه هارد دیسک‌ها شناسایی و به درستی پیکربندی شده‌اند.
- اگر آرایه‌ی RAID با پیکربندی نادرست یا ناموفق وجود داشت، به راهنمای سرور مراجعه کنید یا برای راهنمایی در مورد ریست یا تعمیر پیکربندی RAID با سازنده تماس بگیرید.
مرحله 6: به روز رسانی فریمور و سازگاری
از وب سایت سازنده سرور و وب سایت سازنده هارد دیسک دیدن کنید تا هرگونه به روز رسانی فریمور موجود برای مادربرد یا RAID کنترلر سرور را بررسی کنید.
آخرین به روز رسانی های فریمور را طبق دستورالعمل های ارائه شده دانلود و نصب کنید.
اطمینان حاصل کنید که اجزای سخت افزاری سرور (مانند مادربرد و کنترلر) با مدل هارد دیسک سازگار هستند. برای اطلاع از سازگاری اجزای سخت افزاری به وبسایت سازنده ی سرور مراجعه نمایید ( HPE بولتنی را برای بررسی سخت افزار دستگاه های تولید شده منتشر کرده اس که می توانید با مطالعه ی آن سازگاری اجزا با سرور را مورد بررسی قرار دهید).
مرحله 7: ابزارهای تشخیصی و نظارتی
از ابزارهای تشخیصی ارائه شده توسط سازنده هارد دیسک برای بررسی سلامت درایو و شناسایی مشکلات احتمالی استفاده کنید. برخی از ابزارهای تشخیصی می توانند یک اسکن سطح پایین را برای شناسایی و تعمیر بخش های خراب یا سایر مشکلات مربوط به درایو انجام دهند.
نظارت بر سلامت هارد دیسک با استفاده از عیب یابی SMART (مخفف Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology به معنی تکنولوژی خود نظارتی، آنالیز و گزارش است) انجام می شود.
- ابزارهای تشخیصی ارائه شده توسط سازنده هارد دیسک را دانلود و نصب کنید.
- ابزار تشخیصی را اجرا کنید و یک اسکن جامع از هارد دیسک را برای بررسی خطاها و مشکلات انجام دهید.
- نتایج اسکن را بررسی کنید و اقدامات توصیه شده (مانند تعمیر بخش های خراب یا تعویض درایو) را دنبال کنید.
مرحله 8: ملاحظات سیستم عامل
اطمینان حاصل کنید که سیستم عامل از مدل خاص هارد دیسک پشتیبانی می کند و درایورهای لازم نصب شده اند.
ابزار مدیریت دیسک را در سیستم عامل باز کنید. در ویندوز، می توانید با کلیک راست بر روی دکمه Start و انتخاب “Disk Management” به آن دسترسی داشته باشید.
بررسی کنید که آیا هارد دیسک شناسایی شده است اما حرف درایو به آن اختصاص داده نشده است. در این صورت، روی درایو کلیک راست کرده و گزینه Change Drive Letter and Paths را انتخاب کنید تا یک حرف به آن اختصاص دهید.
اگر هارد دیسک شناسایی شد اما intial یا فرمت نشده است، مراحل لازم را برای initial و فرمت درایو با استفاده از ابزار مدیریت دیسک دنبال کنید.
مرحله 9: بررسی گزارش های سرور
گزارش‌های سرور می‌توانند اطلاعات ارزشمندی در مورد مشکل شناسایی ارائه دهند. گزارش رویدادهای سرور یا گزارش‌های سیستم را برای هرگونه پیام خطا یا هشدار مربوط به هارد دیسک بررسی کنید. این گزارش‌ها می‌توانند به شناسایی کدهای خطا یا پیام‌هایی که می‌توانند به عیب‌یابی مشکل کمک کنند، کمک کنند. علاوه بر این، ابزارهای نظارتی یا نرم افزارهای مخصوص سرور ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد تشخیص ناموفق ارائه دهند.
مرحله 10: استفاده از دانش فنی افراد متخصص
اگر هیچ یک از مراحل بالا کمکی در حل مشکل شناسایی هارد نکرد، لازم است که از افراد خبره در زمینه ی IT کمک بگیرید.
به یاد داشته باشید که دستورالعمل ها، هشدارها و اقدامات احتیاطی را در هر مرحله از فرآیند عیب یابی انجام دهید. علاوه بر این، بر اهمیت پشتیبان‌گیری از داده‌ها توجه کنید و از یک استراتژی پشتیبان‌گیری منظم برای به حداقل رساندن خطر از دست دادن داده‌ها بهره بگیرید.
نتیجه گیری
عدم تشخیص هارد دیسک یکی از مسائل چالش بر انگیز پیش روی شرکت های دارای سرور می باشد. این عدم تشخیص هارد ممکن است منجر به از دست دادن اطلاعات و بی ثباتی سیستم شود. با این حال، با درک دلایل رایج در پشت این موضوع و به کارگیری راه حل های مناسب، می توان به طور موثر مشکل را حل نمود. بررسی اتصالات فیزیکی، تأیید منبع تغذیه، تنظیمات BIOS/UEFI، تست با پورت‌های مختلف، به‌روزرسانی فریمور، تست هارد دیسک، اطمینان از سازگاری، تنظیم مجدد تنظیمات RAID و یافتن فرد متخصص IT، برخی از مراحل کلیدی هستند که هنگام عیب‌یابی باید در نظر گرفته شوند. با انجام این مراحل می تونید بر مشکل تشخیص هارد در سرور غلبه کنید و شانس رفع مشکل و بازیابی عملکرد صحیح هارد سرور را افزایش دهید.
